DR.DİDEM KÜT
Dr.Öğretim Üyesi
DR.DİDEM KÜT
Dr.Öğretim Üyesi

Blog Post

Anksiyete Bozukluğu Türleri

Haziran 28, 2021 Makaleler
Anksiyete Bozukluğu Türleri

Altı temel anksiyete bozukluğu türü ve bunların her birinin de farklı belirtileri vardır: genel anksiyete bozukluğu, obsesif kompulsif bozukluk, panik atak (anksiyete nöbetleri), fobi, post-travmatik stres bozukluğu ve sosyal anksiyete bozukluğu. helpguide.org her anksiyete bozukluğu türü için ayrı ve geniş kapsamlı bir makale sunmaktadır. Daha fazla bilgi için aşağıdaki ilgili bölümleri gözden geçirin.
 
Genel Anksiyete Bozukluğu

Genel Anksiyete BozukluğuEğer sürekli endişe ve korku hali dikkatinizi dağıtarak günlük işlerinizi yapmanıza engel oluyorsa veya kötü şeyleri olacağına dair bir hissin sizi hiç terk etmediğini düşünüyorsanız Genel Anksiyete Bozukluğu (GKB) yaşıyor olabilirsiniz. Genel anksiyete bozukluğu olan insanlar, nedenini bile bilmeseler de, neredeyse her zaman anksiyetelı olan, kronik endişeli kişilerdir. Genel Anksiyete Bozukluğuna bağlı anksiyetenın uyuma zorluğu, mide bulantısı, huzursuzluk ve yorgunluk gibi fiziksel belirtileri olur genellikle.
Anksiyete Nöbetleri (Panik Atak)
Anksiyete Nöbetleri (Panik Atak)Panik atak, farklı şeyleri tecrübe ederken yaşananlar gibi, tekrarlanan ve beklenmeyen panik nöbetlerince oluşur. Panik atağa alan korkusu da eşlik edebilir. Bu korku, bir panik atak yaşanması halinde yardım almanın zor olacağı düşünülen yerlere gitmenin korkusudur. Eğer alan korkunuz varsa, alışveriş merkezleri gibi halka açık yerlere gitmekten ya da uçak gibi kapalı alanlara girmekten kaçınırsınız.
 
Obsesif Kompulsif Bozukluk

Obsesif Kompulsif BozuklukObsesif Kompulsif Bozukluk (OKB), durdurulması ya da kontrol edilmesi imkansız gibi görünen, istenmeyen düşünce ya da davranışlar nedeniyle ortaya çıkar. Eğer OKB’niz varsa, fırını kapatmayı unutmak ya da birini üzmüş olmak gibi takıntılarla başınız dertte olabilir. Ayrıca, ellerinizi tekrar tekrar yıkamak zorundaymış gibi hissetmenize neden olan, kontrol edemediğiniz bir baskıdan da muzdarip olabilirsiniz.
Fobi
Fobi; belli bir nesne, etkinlik ya da durumdan kaynaklanan, aslında hemen hemen hiç tehlike arz etmeyen, gerçek dışı ya da abartılmış bir korkudur. Sık rastlanan fobiler yılan, örümcek, uçağa binme veya yükseklik korkusu barındırır. Ağır fobi vakalarında korktuğunuz şeyden kaçınmak için onu olabildiğince uzakta tutmalısınız. Ne yazık ki, kaçınmak fobiyi sadece uzakta tutmaya yarar.
 
Sosyal Anksiyete Bozukluğu

Sosyal Anksiyete BozukluğuEğer kendiniz hakkında olumsuz eleştiriler yapılması veya toplum içinde aşağılanmak sizin için enerjinizi tüketen bir korku halindeyse, sosyal fobi olarak da bilinen sosyal anksiyete bozukluğu yaşıyor olabilirsiniz. Sosyal anksiyete bozukluğu aşırı utangaçlık gibi düşünülebilir. Ağır vakalarda sosyal ortamlardan tamamen soyutlanma görülür. Performans anksiyetesı (daha çok sahne korkusu olarak bilinir), sosyal fobinin en yaygın türüdür.
 
Post-travmatik Stres Bozukluğu

Post-travmatik Stres BozukluğuPost-travmatik stres bozukluğu (PTSB), travmatik veya hayati önem taşıyan bir olay sonrasında ortaya çıkabilen, şiddetli bir anksiyete bozukluğudur. PTSB, nadiren duran bir panik atak olarak da düşünülebilir. Geçmişe ait görüntüler veya kabuslar görmek, dikkatin aşırı artışı, her şeyden korkmak, insanlardan kaçmak ve bir olayı hatırlatan durumlardan kaçınmak PTSB belirtileridir.
Anksiyete, Anksiyete Nöbetleri ve Anksiyete Bozukluklarına Karşı Yapabilecekleriniz
Çok endişeli olan herkesin anksiyete bozukluğu yoktur. Yoğun çalışma saatleri, uyku ya da egzersiz eksikliği, evde ya da işte yaşadığınız baskı veya aşırı kahveden dolayı anksiyetelı olabilirsiniz.
Bunun alt sınırı şudur: eğer yaşam tarzınız sağlıksız ve stresli ise ve anksiyete bozukluğunuz olsa da olmasa da siz anksiyetelı olma eğilimindeyseniz, anksiyete bozukluğu yaşıyorsunuzdur. Bu nedenle, çok fazla endişeleniyorsanız, kendinize ne kadar dikkat ettiğinizi değerlendirmeye zaman ayırın biraz.
Her gün rahatlamaya ve eğlenmeye zaman ayırıyor musunuz?
İhtiyaç duyduğunuz duygusal desteği alıyor musunuz?
Vücudunuza dikkat ediyor musunuz?
Aşırı derecede sorumluluk mu alıyorsunuz?
İhtiyaç duyduğunuzda yardım istiyor musunuz?
Eğer gerginlik seviyeniz üst sınırını aştıysa, yaşamınızı tekrar nasıl dengeleyeceğinizi düşünün. Belki bırakabileceğiniz, geri çevirebileceğiniz ya da başkasına aktarabileceğiniz sorumluluklar vardır. Eğer soyutlanmış veya dayanaksız bir haldeyseniz güvenebileceğiniz birini bulun. Endişelerinizi paylaştığınızda onların sizin kadar korkmadıklarını görmek size iyi gelecektir.
Anksiyete Nöbetleri ve Anksiyete Bozukluğuna Karşı Yapabilecekleriniz #1: Olumsuz düşüncelere meydan okuyun
Endişelerinizi not edin. Üzerinizde bir bloknot bulundurun ya da bir dizüstü bilgisayara, akıllı telefona veya tablet bilgisayara kaydedin endişelerinizi. Anksiyete hissettiğinizde hemen not alın. Not almak düşünmekten daha güçlüdür. Bu sayede olumsuz düşünceleriniz kısa zaman içinde ortadan kalkmaya başlar.
Endişelenme periyotları oluşturun. Her gün uygulayacağınız 10′ar dakikalık bir ya da iki “endişelenme periyodu” oluşturun. Bu periyotları sadece anksiyeteya ayırabilirsiniz. Endişelenme periyodunuz süresince, onları düzeltmeye çalışmadan sadece olumsuz, anksiyetelandırıcı düşüncelere odaklanın. Ancak günün geri kalanı anksiyetedan uzak geçirilmelidir. Anksiyete verici düşünceler aklınıza geldiğinde onları bir kenara atın ve endişelenme periyodunda değerlendirmek üzere bir kenara bırakın.
Şüpheyi kabul edin. Ne yazık ki, ters gidebilecek şeyler hakkında endişelenmek hayatı daha öngörülebilir kılmamaktadır. Bu sadece sizi o anda gerçekleşen güzel şeylerden mahrum bırakır. Şüpheyi kabul etmeyi öğrenin ve yaşam sorunları için acil çözümler beklentisinde olmayın.
Rahatlama tekniklerini uygulayın. Farkındalık meditasyonu, kademeli kas rahatlatma ve derin derin nefes alıp verme gibi rahatlama teknikleri, düzgün çalışıldıklarında anksiyete belirtilerini azaltır ve rahatlık ve duygusal sağlık seviyenizi yükseltir.
Sağlıklı beslenmeyi alışkanlık haline getirin. Güne kahvaltı ile başlayın ve sık ama küçük öğünlerle devam edin. Uzun süre bir şey yememek kan şekerinizi düşürür. Bu, daha anksiyetelı olmanıza neden olabilir.
Alkol ve sigarayı azaltın. Bunlar anksiyete azaltmaz, arttırır.
Düzenli olarak egzersiz yapın. Egzersiz doğal bir stres azaltıcı ve anksiyete düşürücüdür. En yüksek verime ulaşmak için günde en az 30 dakika aerobik egzersizi yapmayı hedefleyin.
Uyku sürenizi dengeleyin. Uyku eksikliği anksiyetelı düşünce ve hisleri şiddetlendirebilir. Bu nedenle 7-9 saat boyunca sağlıklı bir şekilde uyumaya çalışın.
Anksiyete Nöbetleri ve Anksiyete Bozukluğuna Karşı Yapabilecekleriniz #2: Kendinize özen gösterin
Anksiyete Bozuklukları İçin Ne Zaman Profesyonel Yardım Alınmalıdır
Kendi çabalarınız sonuç vermediğinde ve endişe, korku veya anksiyete nöbetleriniz büyük sıkıntılara neden olacak ve günlük yaşamınızı bozacak kadar şiddetli olduğunda profesyonel yardım almanız gerekmektedir.
Eğer anksiyeteya bağlı fiziksel belirtiler arttıysa, bir sağlık kontrolü yaptırmayı düşünmelisiniz. Doktorunuz, anksiyete bozukluğuna tiroit sorunu, kan şekeri düşüklüğü ya da astım gibi tıbbi hastalıkların neden olup olmadığını kontrol edebilir. İlaçlar ve destekleyiciler anksiyeteya neden olabildiği için, doktorunuz, kullandığınız medikal ve bitkisel ilaçlar, biten ilaç tedavileriniz ve kullandığınız uyuşturucular hakkında bilgi almak da isteyebilir.
Eğer hekiminiz medikal bir sorun tespit ederse, atacağınız bir sonraki adım, anksiyete nöbeti ve anksiyete bozukluğu tedavisinde deneyimli bir terapist ile görüşmektir. Terapist, anksiyete bozukluğunun nedeni ve türünü belirlemek, bir tedavi süreci oluşturmak için sizinle birlikte çalışacaktır.
Anksiyete Bozuklukları İçin Tedavi Seçenekleri
Anksiyete bozuklukları tedaviye oldukça olumlu ve genelde kısa bir süre içinde tepki verir. Hangi tedavi yaklaşımının uygulanacağı, anksiyete bozukluğunun türüne ve şiddetine bağlıdır. Genelde, çoğu rahatsızlık davranışsal terapiyle, ilaç tedavisiyle veya iki yöntemin birleşimi ile tedavi edilir. Bazı zamanlar tamamlayıcı ya da alternatif tedaviler de faydalı olabilmektedir.
Anksiyete Bozukluğu İçin Davranışsal Terapi
Bilişsel-davranışsal terapi ve maruz bırakma terapisi davranışsal terapi türleridir. Bunlar içsel psikolojik çatışmalara ya da geçmişte yaşanmış sorunlara değil davranışlara odaklanır. Anksiyete için davranışsal terapi, genellikle 5-20 haftalık seanslar şeklinde uygulanır.
Bilişsel-davranışsal terapi davranışlara ek olarak düşüncelere -ya da bilgilere- odaklanır. Anksiyete bozukluğunun tedavisinde kullanılan bilişsel-davranışsal terapi, olumsuz düşünme modellerini ve anksiyetenızı arttıran gerçekdışı inanışları saptamanıza ve bunlara meydan okumanıza yardımcı olur.
Maruz bırakma terapisi, sizi güvenli ve kontrol altına alınmış çevresel koşullar altında, korkunuzla yüzleştirir. Tekrarlanan maruz bırakma terapileri sayesinde, korktuğunuz nesne veya duruma karşı, zihninizde veya gerçeklikte, müthiş bir kontrol hissi kazanırsınız. Korkunuz ile yüzleşip zarar görmediğinizde, anksiyetenız yavaş yavaş azalır.

Write a comment